Standardy Ochrony Osób Małoletnich

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

obowiązujące w

Domu Franciszkańskim San Antonio

ul. Krowoderska 7, 31-141 Kraków

Wersja pełna

Niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich wprowadza się na podstawie art. 22c ust. 3 ustawy z dnia 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich.

§ 1

Definicje

Poniższym pojęciom nadaje się następujące znaczenie:

Standardy – niniejsze Standardy Ochrony Małoletnich;
Hostel – Dom Franciszkański San Antonio mieszczący się w Krakowie, ul. Krowoderska 7, 31-141 Kraków, NIP: 6762465195 , REGON: 040015878-00049;
Małoletni – każda osoba, która nie ukończyła 18 roku życia;
Personel – osoby wykonujące prace w Hostelu bez względu na stosunek prawny, w tym wolontariusze, praktykanci i stażyści;
k.p.k. – ustawa z dnia 6.06.1997 r. Kodeks postępowania karnego;
k.p.c. – ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego;
Dyrektor Hostelu – osoba kierująca Hostelem;
Delegat – Delegat do spraw ochrony dzieci i młodzieży Prowincji Matki Bożej Anielskiej Zakonu Braci Mniejszych.

§ 2

Zachowania niedozwolone wobec Małoletnich

Zabronione jest stosowanie przez Personel wobec Małoletniego jakichkolwiek przejawów przemocy fizycznej oraz psychicznej, w szczególności zabronione jest bicie Małoletniego, obrażanie Małoletniego, wyśmiewanie Małoletniego, molestowanie Małoletniego, krzyczenie na Małoletniego. Personel może jednak krzyknąć w stronę Małoletniego w sytuacji, w której jest to konieczne dla ostrzeżenia go przed niebezpieczeństwem.
Personel nie może przyjmować żadnych prezentów od Małoletniego.
Personel nie może obdarować Małoletniego żadnymi prezentami, chyba że prezenty te mają być wręczone całej grupie Małoletnich wobec decyzji Dyrektora Hostelu, po uprzednim uzgodnieniu z osobą sprawującą opiekę nad grupą Małoletnich, w miejscu ogólnodostępnym na terenie Hostelu i przy obecności opiekuna grupy oraz wszystkich członków grupy.
Zabronione jest zapraszanie Małoletniego do pomieszczeń służbowych oraz jakichkolwiek innych pomieszczeń, w których Małoletni miałby przebywać wyłącznie z członkiem Personelu. Zabronione jest także przebywanie z Małoletnim sam na sam w jakimkolwiek pomieszczeniu.
Ust. 4 powyżej nie dotyczy przypadków, w których konieczne jest natychmiastowe odizolowanie Małoletniego od zagrożenia lub gdy konieczne jest udzielenie pomocy medycznej albo pozostawienie Małoletniego samego w pomieszczeniu mogłoby w istotny sposób zagrozić jego dobru, w szczególności zdrowiu lub życiu. W miarę możliwości należy jednak zapewnić obecność innej osoby dorosłej.
Zabronione jest zabieranie Małoletniego poza teren Hostelu oraz spotykanie się z Małoletnim poza terenem Hostelu.
Zabronione jest nawiązywanie z Małoletnim jakichkolwiek relacji towarzyskich, w tym komunikowanie się z Małoletnim za pomocą prywatnych środków komunikacji (telefon, komunikator, e-mail).
Zabronione jest podejmowanie lub proponowanie wobec Małoletniego jakichkolwiek aktywności zabronionej przez prawo, w szczególności:

proponowanie Małoletniemu spożywania alkoholu;
spożywanie z Małoletnim alkoholu;
proponowania Małoletniemu używek – w tym wyroby tytoniowe tradycyjne i nowatorskie, narkotyki;
zażywanie z Małoletnim używek, narkotyków, korzystanie z Małoletnim z wyrobów tytoniowych;
zapewnienie Małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych, narkotyków i innych używek;
proponowanie lub zapewnianie lub wspólne korzystanie z Małoletnim z materiałów pornograficznych, niestosownych, zawierających treści przemocowe, wulgarne;
obnażanie się przed Małoletnim, pokazywanie Małoletniemu własnych niestosownych zdjęć lub nagrań, w szczególności o charakterze pornograficznym.

Personel nie może nagrywać Małoletnich ani wykonywać im zdjęć. Nie dotyczy to monitoringu zamontowanego w Hostelu w celu zapewnienia bezpieczeństwa Personelu oraz gości. Zakaz, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie dotyczy sytuacji, w której zdjęcie albo nagranie wykonywane jest dla celów promocyjnych, po uzyskaniu uprzedniej, pisemnej zgody opiekuna prawnego Małoletniego.
Zakazane jest nawiązywanie z Małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych bez względu na to, czy taka relacja miałaby być nawiązana z inicjatywy członka Personelu czy z inicjatywy Małoletniego.
Zabronione jest podejmowanie z Małoletnim lub w jego obecności jakichkolwiek zachowań seksualnych.
Zabronione jest inicjowanie lub przystępowanie przez Personel do zabaw z Małoletnich o charakterze dwuznacznym, jak np. łaskotki, walki pozorowane, zabawa w dom.
Personel obowiązany jest do wstrzymania się od jakiegokolwiek kontaktu fizycznego z Małoletnimi, chyba że kontakt ten jest konieczny z uwagi na zapewnienie bezpieczeństwa Małoletniego (np. udzielenie mu pierwszej pomocy).

§ 3

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między Personelem a Małoletnim

Personel wykonuje swoje obowiązki mając na względzie przede wszystkim dobro Małoletnich.
Personel obowiązany jest do zachowania szacunku i zrozumienia dla Małoletniego.
Personel obowiązany jest zwracać się do Małoletniego oraz prowadzić z nim komunikację w sposób odpowiedni i adekwatny dla wieku oraz poziomu rozwoju Małoletniego.
Personel powinien podejmować kontakty z Małoletnim na zasadach jawności i przejrzystości, to jest w taki sposób, który dla postronnego obserwatora nie będzie budzić wątpliwości co do zamiaru i celu działania Personelu.
Nad przestrzeganiem zasad przez Personel czuwa Dyrektor Hostelu, któremu należy zgłaszać wszelkie nieprawidłowości w zachowaniu Personelu. Możliwy jest także kontakt bezpośrednio z Delegatem pod nr telefonu +48 876 63 04 lub na adres e-mail tytus@kalwaria.eu.

§ 4

Zasady i procedury identyfikacji Małoletniego przebywającego w Hostelu i jego relacji w stosunku do osoby dorosłej, z którą przebywa w Hostelu

Personel obowiązany jest do podjęcia wszelkich kroków zmierzających do identyfikacji Małoletniego i jego relacji z osobą dorosłą, z którą Małoletni przebywa w Hostelu.
Czynności, o których mowa powyżej powinny rozpocząć się już na etapie przyjmowania rezerwacji. W toku przyjmowania rezerwacji należy:

poinformować osobę rezerwującą, że Hostel wprowadził Standardy, w tym że Hostel obowiązany jest do identyfikacji Małoletniego i ustalenia jego relacji z osobą dorosłą, z którą Małoletni będzie przebywać w Hostelu oraz że Standardy zamieszczone są na stronie internetowej Hostelu i należy się z nimi zapoznać przed przybyciem do Hostelu;
poinformować osobę rezerwującą, że w przypadku, w którym osoba dorosła nie jest opiekunem prawnym Małoletniego, koniecznym będzie okazanie Personelowi przy zameldowaniu do Hostelu, pisemnego upoważnienia udzielonego przez opiekuna prawnego Małoletniego z którego wynikać będzie, że taka osoba dorosła jest uprawniona do sprawowania opieki nad Małoletnim;
przy zameldowaniu podejmowana będzie procedura określona w ust. 3 poniżej – należy ją przedstawić osobie rezerwującej.
w przypadku dokonywania rezerwacji przez osobę dorosłą dla całej grupy dodatkowo poinformować, że:

jeżeli grupa składa się wyłącznie z Małoletnich oraz osób dorosłych będących opiekunami grupy – należy poinformować osobę rezerwującą, że koniecznym będzie okazanie Personelowi przy zameldowaniu do Hostelu, pisemnej zgody udzielonej przez opiekunów prawnych Małoletnich, z których wynikać będzie, że opiekunowie prawni Małoletnich wyrazili zgodę na wyjazd Małoletnich oraz, że opiekunowie grupy są uprawnieni do sprawowania opieki nad Małoletnimi;
jeżeli grupa składa się zarówno z Małoletnich, jak i osób dorosłych będących opiekunami grupy oraz osób dorosłych nie będących opiekunami grupy – należy poinformować osobę rezerwującą, że w przypadku Małoletnich, którzy uczestniczą w wyjeździe bez opiekunów prawnych konieczne będzie przeprowadzenie identyfikacji jak w tiret powyżej, a w przypadku Małoletnich, którzy uczestniczą w wyjeździe z opiekunami prawnymi, by osoba rezerwująca poinformowała takich opiekunów prawnych o kwestiach wskazanych w lit. a) i b) powyżej oraz ust. 3 poniżej.

Przy zameldowaniu należy:

poprosić o dokument tożsamości Małoletniego lub inny dokument potwierdzający dane Małoletniego np. legitymacja szkolna, dowód osobisty, paszport;
w przypadku braku dokumentu tożsamości lub odmowy jego okazania należy poprosić o podanie danych Małoletniego (np. imię, nazwisko, adres, datę urodzenia) przez zarówno osobę dorosłą, jak i Małoletniego.
jeżeli osoba dorosła nie jest opiekunem prawnym Małoletniego należy poprosić o okazanie pisemnego upoważnienia udzielonego przez opiekuna prawnego Małoletniego z którego wynikać będzie, że taka osoba dorosła jest uprawniona do sprawowania opieki nad Małoletnim oraz że zgoda na wyjazd została udzielona;
w przypadku braku upoważnienia, o którym mowa w lit. c) powyżej lub odmowy jego okazania, należy poprosić Małoletniego o podanie numeru telefonu do jego opiekuna prawnego, a następnie skontaktować się z tym opiekunem prawnym i uzyskać potwierdzenie, że opiekun prawny wyraża zgodę na to, by Małoletni przebywał w Hostelu z osobą dorosłą, która stawiła się z Małoletnim do Hostelu;
w przypadku, w którym osoba dorosła, która stawiła się z Małoletnim do Hostelu odmawia współpracy w zakresie okazania stosownych dokumentów lub odmawia składania wyjaśnień lub utrudnia prowadzenie rozmowy z Małoletnim należy pouczyć ją o tym, że konieczność przeprowadzenia procedury identyfikacji Małoletniego oraz ustalenia jego relacji z osobą dorosłą jest wymogiem ustawowym wynikającym z art. 22c ust. 3 ustawy z dnia 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, a nadto, że była ona informowana o Standardach przy dokonywaniu przez nią rezerwacji;
w przypadku, gdy pomimo podjęcia czynności, o których mowa powyżej, Personel nadal ma wątpliwości co tożsamości Małoletniego lub co do relacji Małoletniego z osobą dorosłą lub gdy osoba dorosła, pomimo pouczenia, nadal podejmuje zachowania jak w pkt e) powyżej, Personel obowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym Dyrektora Hostelu;
przed przybyciem Dyrektora Hostelu, Personel nie może, o ile okaże się to możliwe, pozostawić Małoletniego i towarzyszącej mu osoby dorosłej sam na sam;
Dyrektor Hostelu podejmuje dalsze czynności wyjaśniające niezwłocznie po przybyciu;
w przypadku dalszego braku możliwości ustalenia tożsamości Małoletniego lub relacji Małoletniego z osobą dorosłą, Dyrektor Hostelu obowiązany jest wezwać Policję.

§ 5

Zasady i procedury reagowania w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że dobro Małoletniego znajdującego się na terenie Hostelu jest zagrożone

Ujawnienie zagrożenia dobra Małoletniego może nastąpić w szczególności na skutek:

obserwacji zdarzenia przez Personel;
zgłoszenia zdarzenia przez Małoletniego, osobę dorosłą z którą Małoletni przebywa, inną osobę dorosłą przebywającą w Hostelu;
zauważenia na Małoletnim śladów krzywdzenia np. zadrapania, zasinienia;
zauważenia nietypowego zachowania u Małoletniego wskazującego na strach, smutek, zawstydzenie itd.

Personel obowiązany jest zwracać uwagę na to, czy podczas pobytu Małoletniego w Hostelu jego dobro nie jest zagrożone, niezależnie od tego, czy zagrożenie to wynika z zachowania członka Personelu, osoby dorosłej z którym Małoletni przebywa w Hostelu, innych Małoletnich lub samego Małoletniego. W przypadku stwierdzenia takiego zagrożenia, Personel obowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym Dyrektora Hostelu.
W przypadku, gdy Personel jest świadkiem sytuacji nietypowych lub podejrzanych, obowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym Dyrektora Hostelu.
W przypadku stwierdzenia zaistnienia sytuacji opisanych w § 2 powyżej, jak również wszelkich innych zachowań uznanych powszechnie za naganne lub niedopuszczalne wobec Małoletnich, a podejmowanych przez innych członków Personelu lub jakąkolwiek inną osobę dorosłą lub innych Małoletnich, Personel obowiązany jest niezwłocznie podjąć stosowną reakcję na takie działanie oraz powiadomić o takim zdarzeniu Dyrektora Hostelu. Reakcja musi być adekwatna do sytuacji i mieć na celu zabezpieczenie dobra Małoletniego. W szczególności reakcja ma polegać na odseparowaniu Małoletniego od zagrożenia lub na uniemożliwieniu mu zażycia używki. Reakcja nie może polegać na naruszeniu nietykalności cielesnej Małoletniego.
Ilekroć Personel stwierdzi, że sam Małoletni dopuszcza się zachowań, o których mowa w ust. 4 powyżej, wobec swojej osoby lub wobec innego Małoletniego, obowiązany jest do podjęcia kroków, jak w ust. 4 powyżej. Nadto, Dyrektor Hostelu obowiązany jest także do powiadomienia o takim fakcie opiekuna Małoletniego.
Dyrektor Hostelu weryfikuje na ile podejrzenie Personelu jest zasadne. W tym celu dobiera odpowiednie środki prowadzące do wyjaśnienia sytuacji oraz podejmuje decyzję o konieczności podjęcia kroków, o których mowa w § 6 poniżej.
Do czasu przybycia Dyrektora Hostelu, Personel obowiązany jest do podjęcia adekwatnych do sytuacji bezpośrednich kroków zabezpieczających dobro Małoletniego, które mogą polegać w szczególności na:

odizolowaniu Małoletniego od zagrożenia;
udzieleniu pierwszej pomocy Małoletniemu;
zawiadomienia służb ratunkowych.
Po zabezpieczeniu Małoletniego, o ile jest to uzasadnione sytuacją i możliwe należy:

zabezpieczyć miejsce zdarzenia przed dostępem osób postronnych;
zapobiec opuszczeniu Hostelu przez Małoletniego i/lub osobę, która jest osobą podejrzewaną o skrzywdzenie Małoletniego.

W przypadku określonym w art. 243 k.p.k. (Art. 243 § 1 k.p.k. Każdy ma prawo ująć osobę na gorącym uczynku przestępstwa lub w pościgu podjętym bezpośrednio po popełnieniu przestępstwa, jeżeli zachodzi obawa ukrycia się tej osoby lub nie można ustalić jej tożsamości. § 2 Osobę ujętą należy niezwłocznie oddać w ręce Policji) można dokonać ujęcia obywatelskiego osoby podejrzewanej o krzywdzenie Małoletniego. W takiej sytuacji, do czasu przybycia Policji, osoba zatrzymana pozostaje pod nadzorem Personelu, który może dokonać takich czynności bez narażenia swojego zdrowia lub życia.
W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że doszło do popełnienia przestępstwa skutkującego kontaktem Małoletniego z materiałem biologicznym sprawcy (sperma, ślina, naskórek), należy w miarę możliwości nie dopuścić, aby dziecko myło się oraz jadło/piło do czasu przyjazdu Policji. Należy spokojnie i z szacunkiem wyjaśnić Małoletniemu, dlaczego zastosowano wobec niego takie ograniczenia.
Po przybyciu Policji należy stosować się do poleceń funkcjonariuszy i z nimi w pełni współpracować. Należy zabezpieczyć materiał z monitoringu oraz inne istotne dowody (np. dokumenty) dotyczące zdarzenia i przekazać je Policji lub Prokuratorowi.

§ 6

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę Małoletniego oraz zawiadamianie sądu opiekuńczego

Za zawiadomienie Policji celem podjęcia bezpośredniej interwencji odpowiedzialny jest Dyrektor Hostelu.
Policję może zawiadomić również Personel, jeżeli istnieje pilna potrzeba dokonania zgłoszenia, w szczególności z uwagi na stopień zagrożenia Małoletniego, charakter tego zagrożenia, wystąpienie zagrożenia wobec Personelu.
W przypadkach, w których Dyrektor Hostelu, na skutek działań określonych w § 4 ust. 4 powyżej, poweźmie podejrzenie, że doszło do popełnienia przestępstwa na szkodę Małoletniego obowiązany jest do złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa bezpośrednio w najbliższej jednostce Policji lub Prokuratury. Podstawą prawną dokonania zawiadomienia jest art. 304 § 1 k.p.k. zdanie pierwsze, który stanowi, że Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Dyrektor Hostelu odpowiedzialny jest za stosowne uzasadnienie podejrzenia przed organami, o których mowa w zdaniu poprzedzającym. W szczególności Dyrektor Hostelu obowiązany jest do zabezpieczenia monitoringu oraz innych dowodów np. dokumentów, wskazania świadków, itp.
W przypadkach, w których Dyrektor Hostelu, na skutek działań określonych w § 5 ust. 4 powyżej, poweźmie podejrzenie, że dobro Małoletniego jest zagrożone ale przy tym brak jest podejrzenia popełnienia czynu zabronionego, obowiązany jest do niezwłocznego pisemnego zawiadomienia o tym fakcie Sądu opiekuńczego, to jest Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Małoletniego lub właściwego ze względu na miejsce siedziby Hostelu. Podstawą dokonania takiego zawiadomienia jest art. 572 § 1 k.p.c., który stanowi, że Każdy, komu znane jest zdarzenie uzasadniające wszczęcie postępowania z urzędu, obowiązany jest zawiadomić o nim sąd opiekuńczy. Ust. 3 zdanie ostatnie stosuje się odpowiednio.
W razie wątpliwości Dyrektora Hostelu co do tego, czy daną sprawę należy zgłosić zarówno Policji/Prokuraturze oraz Sądowi opiekuńczemu, czy tylko Sądowi opiekuńczemu, Dyrektor Hostelu konsultuje się z Delegatem. W razie dalszych wątpliwości Dyrektor Hostelu w pierwszej kolejności zawiadamia Policję lub Prokuraturę.
Dyrektor Hostelu dokumentuje interwencje wypełniając Kartę interwencji. Wzór karty interwencji stanowi załącznik nr 1 do Standardów.
Karty interwencji przechowywane są przez Dyrektora Hostelu w miejscu zabezpieczonym przed dostępem osób trzecich. Karty mogą być okazywane lub wydawane wyłącznie uprawnionym organom państwowym, w szczególności Policji, Prokuraturze i Sądowi opiekuńczemu.

§ 7

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie Personelu do stosowania Standardów. Zasady przygotowania Personelu do stosowania Standardów oraz sposób dokumentowania tej czynności

Osobą odpowiedzialną za wdrożenie Standardów jest Dyrektor Hostelu.
Dyrektor Hostelu obowiązany jest do przygotowania Personelu do stosowania Standardów.
Przygotowanie polega na bezpośrednim zapoznaniu Personelu przez Dyrektora Hostelu ze Standardami oraz udzieleniu Personelowi wyjaśnień co do treści Standardów.
Dyrektor Hostelu uprawniony jest do weryfikacji wiedzy i świadomości Personelu co do kwestii objętych Standardami.
Każdy członek Personelu obowiązany jest zapoznać się ze Standardami i w pełni się do nich stosować. Personel potwierdza zapoznanie ze Standardami oraz zobowiązuje się do ich stosowania w formie pisemnego oświadczenia. Wzór oświadczenia o zapoznaniu się ze Standardami stanowi załącznik nr 2 do Standardów.
Przed dopuszczeniem nowego członka Personelu do podjęcia obowiązków, Dyrektor Hostelu obowiązany jest do zapoznania go ze Standardami oraz udzielaniu mu wyjaśnień co do treści Standardów, jak również do odebrania od niego oświadczenia o zapoznaniu się ze Standardami.
Złożone przez Personel oświadczenia o zapoznaniu ze Standardami przechowuje Dyrektor Hostelu.

§ 8

Małoletni niepełnosprawni i małoletni ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Personel obowiązany jest zwracać szczególną uwagę na bezpieczeństwo Małoletnich niepełnosprawnych i Małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Personel obowiązany jest okazywać Małoletnim, o których mowa w ust. 1 powyżej, szczególną troskę i udzielać im niezbędnej pomocy.
Personel obowiązany jest do traktowania Małoletnich, o których mowa w ust. 1 powyżej, z dalece posuniętym szacunkiem, cierpliwością i zrozumieniem.

§ 9

Udostępnienie Standardów. Ocena Standardów

Dyrektor Hostelu odpowiedzialny jest za udostępnienie Standardów wraz z załącznikami na stronie internetowej Hostelu oraz w miejscu widocznym przy recepcji, zarówno w wersji pełnej, jak i skróconej.
Wersja skrócona przeznaczona jest dla Małoletnich i zawiera informacje dla nich istotne.
Dyrektor Hostelu obowiązany jest do dokonywania oceny Standardów w celu zapewnienia ich dostosowania do aktualnych potrzeb oraz zgodności z obowiązującymi przepisami. Ocena Standardów musi być przeprowadzona co najmniej raz na dwa lata. Dyrektor Hostelu obowiązany jest do pisemnego udokumentowania wniosków z przeprowadzonej oceny oraz do przechowywania dokumentów zawierających takie wnioski.
W przypadku, w którym w toku dokonywania oceny lub po zakończeniu oceny, Dyrektor Hostelu nabierze wątpliwości co do podjęcia dalszych kroków, obowiązany jest do skonsultowania się z Delegatem.

§ 10

Postanowienia końcowe

Standardy, zarówno w wersji pełnej, jak i skróconej, wchodzą w życie z dniem 15.08.2024 r.
W ramach obowiązków wynikających ze Standardów, Dyrektor Hostelu obowiązany jest do współpracy z Delegatem.
W razie potrzeby Dyrektor Hostelu może konsultować się z Delegatem.
Wynikające ze Standardów obowiązki Dyrektora Hostelu przez czas jego nieobecności wykonuje osoba upoważniona przez Dyrektora Hostelu. Po zakończeniu okresu nieobecności, osoba zastępująca Dyrektora Hostelu obowiązana jest do poinformowania Dyrektora Hostelu o zdarzeniach mających miejsce pod jego nieobecność oraz podjętych krokach. Wzór upoważnienia stanowi załącznik nr 3 do Standardów.

Załączniki (kliknij w tytuł załącznika aby pobrać):